عوامل مؤثر بر کیفیت ورق فولادی
قبل از ورود به تستها، بهتر است با عوامل اصلی تعیینکننده کیفیت ورق فولادی آشنا شویم:
- ترکیب شیمیایی فولاد: درصد کربن، منگنز، سیلیکون و سایر عناصر که مقاومت و شکلپذیری ورق را تعیین میکنند.
- نوع و ضخامت پوشش: برای ورقهای گالوانیزه و رنگی، پوشش روی و رنگ کیفیت ورق را تحت تاثیر قرار میدهد.
- یکنواختی ضخامت: ضخامت یکنواخت ورق در طول و عرض باعث عملکرد بهتر میشود.
- سطح ورق: نبودن خراش، زنگزدگی، حفره و عیوب سطحی از معیارهای مهم است.
- خواص مکانیکی: مقاومت کششی، سختی، انعطافپذیری و ضربهپذیری ورق.
روشهای بررسی کیفیت ورق فولادی
۱. تست بصری و سطحی
اولین و سادهترین مرحله بررسی کیفیت، مشاهده سطح ورق است. ورق باید فاقد زنگزدگی، خراش عمیق، حفره، موجدار بودن یا هر گونه عیب ظاهری باشد. برای ورقهای رنگی، رنگ باید یکنواخت و بدون پوستهپوسته شدن باشد.
۲. اندازهگیری ضخامت ورق و پوشش
ضخامت ورق و پوشش (مانند لایه روی در ورق گالوانیزه یا لایه رنگ در ورق رنگی) باید با استفاده از ابزارهای دقیق مانند میکرومتر و ضخامتسنجهای پوشش اندازهگیری شود. ضخامت غیر یکنواخت یا کمتر از استاندارد میتواند باعث ضعف مقاومت ورق شود.
۳. آزمایش کشش (تنسایل تست)
این آزمایش مشخص میکند ورق تا چه میزان نیرو را تحمل میکند بدون اینکه پاره شود. مقاومت کششی ورق باید مطابق با استانداردهای ملی یا بینالمللی مربوطه باشد.
۴. آزمایش خمکاری و انعطافپذیری
این تست برای بررسی قابلیت خم شدن ورق بدون ترک خوردن یا شکستگی انجام میشود. به خصوص در پروژههایی که ورقها نیاز به شکلپذیری دارند، این آزمایش اهمیت بالایی دارد.
۵. تست چسبندگی پوشش (برای ورقهای رنگی و گالوانیزه)
برای اطمینان از چسبندگی مناسب پوشش روی ورق، تستهایی مانند تست چسبندگی با نوار چسب (Tape Test) انجام میشود تا مطمئن شویم پوشش از ورق جدا نمیشود.
۶. آزمایش مقاومت در برابر خوردگی
نمونه ورق در شرایط خاص آزمایشگاهی (مثل غبار نمک یا رطوبت بالا) قرار میگیرد تا میزان مقاومت آن در برابر خوردگی سنجیده شود. ورقهایی که پوشش محافظ مناسبی ندارند، زودتر دچار خوردگی میشوند.
۷. آزمایش سختی
سختی ورق فولادی، نشاندهنده مقاومت سطح آن در برابر خراش و فرسایش است. دستگاههایی مانند تستر سختی برینل (Brinell) یا راکول (Rockwell) برای این منظور استفاده میشود.
نکات مهم در کنترل کیفیت هنگام خرید ورق فولادی
- حتماً از فروشندگان معتبر و برندهای شناخته شده خرید کنید.
- درخواست ارائه گواهیهای استاندارد و آزمایشگاههای کنترل کیفیت معتبر داشته باشید.
- نمونه ورق را قبل از خرید بررسی و تستهای اولیه را انجام دهید.
- ضخامت و نوع پوشش را با مشخصات فنی اعلام شده مطابقت دهید.
- شرایط حمل و انبارداری ورقها را بررسی کنید تا از آسیب در مسیر جلوگیری شود.
نتیجهگیری
کنترل کیفیت ورق فولادی بخش حیاتی در تضمین دوام و عملکرد مناسب سازهها و تجهیزات است. با دانستن روشها و تستهای مختلف بررسی کیفیت، میتوانید بهترین ورق فولادی را انتخاب کنید و از هزینههای اضافی ناشی از تعویض و تعمیر جلوگیری نمایید. در نهایت، همکاری با تامینکنندگان معتبر و پیگیری مستمر کیفیت، کلید موفقیت در پروژههای شما خواهد بود.